Yağmurun karakteristik kokusuna verilen isim petrichor‘tur.
Kelime Petrichor; Yunanca dan gelen Petros ‘taş’ + Yunan mitolojisinden gelen Greekchör; tanrıların damarlarında akan iltihaplı sıvı anlamına gelir.
Petrichor’a öncelikle bir molekül neden olur bu molekül geosmin‘dir .
Geosmin
Geosmin ( Yunanca toprak kokusu anlamına gelir ) Gram-pozitif bir Actinobacteria türü olan Streptomyces tarafından üretilir .
Kimyasal öldüklerinde bakteriler tarafından salınır.
Kimyasal formülü bicyclic alcohol (alkol 12) , H 22 O.)
İnsanlar geosmine karşı çok hassastır ve trilyon başına 5 parça kadar düşük seviyelerde bile bunu saptayabilir.
Soğuk ve nemli günlerde dışarı çıktığınızda bazen bu koku üstünüze bile sinebilir.
Özellikle yazın uzun süre kurak geçen günlerin ardından yağan ilk yağmur damlalarından sonra koku daha keskin halde duyulur.
Yağmur daha yavaş ise havaya kalkan moleküller havada daha uzun süre asılı kalır.
Şiddetli yağmurda ise havaya çok fazla yükselemezler ve koku kısa sürer.
Gıdalarda Geosmin — Bir Pişirme İpucu
Geosmin, yiyeceklere bazen hoş olmayan bir lezzet katar.
Geosmin pancarların yanı sıra yayın balığı ve sazan gibi yağlı ve pis sularda yaşayan tatlı su balıklarında bulunur. sebebi; sudaki moleküllerin kas dokularında yoğunlaştığı içindir .
Bu yiyecekleri asidik bir bileşenle birlikte pişirmek geosmin’i kokusuz hale getirir. Kullanabileceğiniz yaygın içerikler arasında sirke ve narenciye suları bulunur.
Bitkisel Yağlar
Geosmin yağmur yağdıktan sonra kokladığınız tek molekül değil. 1964 Nature makalesinde, araştırmacılar Bear ve Thomas yağmur fırtınası havasını analiz ettiler ve ozon , geosmin ve ayrıca aromatik bitki yağları buldular.
Kurak geçen günler sırasında, bazı bitkiler, bitki etrafındaki kil ve toprağa emilen yağı serbest bırakır. Yağın amacı tohum çimlenmesini ve büyümesini yavaşlatmaktır, çünkü fidelerin yetersiz su ile zenginleşmesi olası değildir.
Kaynaklar
Bear, IJ; RG Thomas (Mart 1964). “Killi kokunun doğası”. Nature 201 (4923): 993-995.
SNOWSERKAN İLE HAVAYA DAİR HERŞEY 